Một gia đình Ukraine qua cổng biên giới ở San Ysidro tại Tijuana để vào San Diego, Mỹ. (Hình: Guillermo Arias/AFP via Getty Images)
Những người Nga cắm trại nhiều ngày ở khu vực cổng biên giới này, dù trước đó hai ngày viên chức Tijuana thúc giục họ rời đi.
Cảnh tượng hôm 18 Tháng Ba trái ngược hoàn toàn với sự việc vài ngày trước đó, khi một số người Nga được nhập cảnh vào Mỹ tại cổng biên giới San Ysidro, trong khi người Ukraine bị chặn lại.
“Không hiểu họ đưa ra quyết định kiểu gì,” bà Irina Zolinka, 40 tuổi, một trong số những người Nga cắm trại tại Tijuana, chia sẻ.
Bà Erika Pinheiro, giám đốc pháp lý và chính sách của nhóm vận động Al Otro Lado, cho biết Mỹ bắt đầu nhận tất cả người Ukraine với lý do nhân đạo trong một năm vào hôm Thứ Ba, 15 Tháng Ba, đồng thời chặn tất cả người Nga. Tuy nhiên không có thông báo chính thức.
Một văn kiện của Bộ Nội An có từ hôm 11 Tháng Ba và chỉ mới công bố hôm Thứ Năm, 17 Tháng Ba, cho biết người Ukraine có thể được miễn các yêu cầu về tị nạn vốn được đưa ra để ngăn chặn sự lây lan của COVID-19. Văn kiện cho biết quyết định sẽ được đưa ra theo từng trường hợp cho người Ukraine, nhưng không đề cập đến người Nga.
Trong một tuyên bố hôm Thứ Sáu, 18 Tháng Ba, Bộ Nội An tuyên bố bất kỳ ai được xem là “đặc biệt dễ bị tổn thương” đều có thể được nhập cảnh vì lý do nhân đạo, bất kể quốc tịch.
Tại biên giới Tijuana, một di dân Nga 32 tuổi không rời khỏi nơi đây dù đã đến từ năm ngày trước, vì anh sợ bỏ lỡ cơ hội nhập cảnh. Trong khi đó, một di dân Nga khác tên là Mark nói rằng nhìn thấy ba di dân Nga được nhập cảnh vào Mỹ. Tuy nhiên sau sáu tiếng, viên chức Mỹ trả lại passport cho anh ta và nói rằng chỉ có người Ukraine mới được nhập cảnh.
Một nhóm người Nga chờ ở cổng biên giới San Ysidro để có cơ hội vào Mỹ. (Hình: Guillermo Arias/AFP via Getty Images) Kể từ Tháng Ba, 2020, viên chức Mỹ trục xuất di dân hơn 1.7 triệu lần, không xét đến cơ hội tị nạn nhằm ngăn chặn COVID-19 lây lan. Tuy nhiên điều này hiếm khi được áp dụng cho những di dân từ các quốc tịch khó trục xuất vì lý do tài chánh hoặc ngoại giao.
Ngay cả trước khi Nga xâm lăng Ukraine, Mỹ vẫn ghi nhận số người Nga và Ukraine xin tị nạn tăng, đa số đều xin nhập cảnh tại cửa biên giới ở San Diego, thay vì vượt biên trái phép.
Theo Cơ Quan Quan Thuế Và Biên Giới Mỹ (CBP), hơn 1,500 người Ukraine nhập cảnh vào Mỹ ở biên giới Mexico từ Tháng Chín, 2021, đến Tháng Hai, 2022. Con số này gấp 35 lần so với thời điểm một năm trước đó. Hầu hết được bảo đảm tị nạn. Chỉ có bốn người bị cấm theo lệnh y tế công cộng của Mỹ.
Trong khi đó từ Tháng Chín đến Tháng Hai, Mỹ ghi nhận có hơn 8,600 người Nga xin nhập cảnh, gấp khoảng 288 lần so với thời điểm trước đó. Trong đó chỉ có 23 người bị cấm vì lý do y tế tương tự.
Giới chức Mexico bắt đầu cảnh giác với những người di dân cắm trại ngủ lại biên giới. Hồi tháng trước họ từng dỡ một trại di dân lớn ở Tijuana có lều bạt che lối đi qua cầu vượt để vào San Diego. Đồng thời để ngăn chặn những khu trại khác hình thành, chính quyền thành phố gửi một lá thư vào hôm Thứ Tư, 16 Tháng Ba, yêu cầu người di dân rời khỏi khu vực biên giới vì lý do y tế, đồng thời cung cấp nơi ở miễn phí nếu họ không đủ tiền thuê khách sạn. (V.Giang)